Ức chế bêta chọn lọc tim trong bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính

Salpeter S, Ormiston T, Salpeter E. Cardioselective beta-blockers for chronic obstructive pulmonary disease. Cochrane Database Syst Rev. 2005 Oct 19;(4):CD003566.

Stanford University, and Santa Clara Valley Medical Center, Medicine, 2400 Moorpark Ave, Suite 118, San Jose, CA 95128, USA. shelley.salpeter@hhs.co.santa-clara.ca.us

Tổng quan: Thuốc ức chế bêta đã chứng minh có ích vì giảm tử vong ở bệnh nhân tăng huyết áp, suy tim, bệnh động mạch vành, và trong khoảng thời gian phẫu thuật. Thường qui những thuốc này được xem là chống chỉ định ở bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD).

Mục đích: Để đánh giá hiệu quả của thuốc ức chế bêta chọn lọc tim đối với chức năng hô hấp ở bệnh nhân COPD

Chiến lược tìm kiếm: Tìm kiếm toàn diện trên thư viện Cochrance (từ hệ thống tìm kiếm CENTRAL, MEDLINE, EMBASE và CINAHL) chọn ra những thử nghiệm ngẫu nhiên, mù đôi, có đối chứng từ 1966 đến 5/2005. Chọn tất cả các thử nghiệm thuộc mọi ngôn ngữ.

Tiêu chí chọn: Các thủ nghiệm ngẫu nhiên, mù đôi, có đối chứng về dùng thuốc ức chế bêta chọn lọc tim với liều duy nhất hoặc dài hạn có tác động lên FEV1 (thể tích khí thở ra gắng sức trong 1giây) hoặc triệu chứng hô hấp ở BN mắc COPD.

Thu thập và phân tích dữ liệu: Hai người độc lập trích dẫn dữ liệu từ những bài báo được chọn, đối chiếu khác biệt và thống nhất ý kiến chung. Hai nghiên cứu can thiệp dùng ức chế bêta, cho liều duy nhất hoặc dài hạn, và sử dụng thuốc đồng vận bêta2  sau các thuốc nghiên cứu.

Kết quả chính: 11 nghiên cứu với liều duy nhất và 9 NC với liều dài hạn, dao động từ 2-12 tuần, đủ tiêu chuẩn chọn. Ức chế bêta chọn lọc tim với liều duy nhất hoặc dài hạn đã không làm thay đổi FEV1 hoặc triệu chứng hô hấp so với giả dược, và không ảnh hưởng đến FEV1 khi được dùng đồng vận bêta 2. Phân tích nhóm nhỏ cho thấy không có thay đổi kết cục đối với BN tham gia mắc COPD nặng hoặc ở sự phục hồi tắc nghẽn.

Kết luận của tác giả: Ức chế bêta chọn lọc tim, dùng cho BN mắc COPD trong các nghiên cứu không gây tác dụng phụ nào trên hô hấp. Các nghiên cứu này đã chứng minh là có lợi ở các bệnh suy tim, bệnh động mạch vành, tăng huyết áp. Vì vậy, không nên ngưng dùng thuốc ức chế beta chọn lọc tim ở BN mắc COPD.

Người dịch: BS Sang, Khoa ICU