So sánh ba loại dịch truyền trong điều trị hội chứng sốc dengue

N Engl J Med. 2005 Sep 1;353(9):877-89.

Comparison of three fluid solutions for resuscitation in dengue shock syndrome.

Wills BA, Nguyen MD, Ha TL, Dong TH, Tran TN, Le TT, Tran VD, Nguyen TH, Nguyen VC, Stepniewska K, White NJ, Farrar JJ.OxfordUniversityClinical Research Unit, Hospital for Tropical Diseases,Ho Chi Minh City,Vietnam. bridgetw@hcm.vnn.vn

ĐẶT VẤN ĐỀ:

Đặc điểm Hội chứng sốc dengue (HCSD) là thất thoát huyết tương nặng và rối loạn cầm máu, dẵn đến tử vong từ 1-5% số trường hợp. Bù dịch được coi như là can thiệp điều trị chủ yếu, tuy nhiên các hướng dẫn điều trị của WHO còn dựa trên khinh nghiệm hơn là dựa vào chứng cứ.

PHƯƠNG PHÁP:

Chúng tôi thực hiện nghiên cứu ngẫu nhiên, mù đôi so sánh 3 loại dịch truyền để bồi phụ dịch ban đầu ở trẻ em Việt nam bị HCSD. Chúng tôi phân bổ ngẫu nhiên 383 trẻ SXH có  sốc vừa(*)truyền Lactat Ringer, dextran 70 6% (DD keo), hoặc hydroxyethyl starch 6% ( DD keo) và 129 trẻ với sốc nặng(**)  truyền 1 trong 2 loại DD keo. Đo lường biến kết cục chính là cần truyền DD keo cứu hộ (rescue) tại bất cứ thời điểm nào sau khi truyền các loại DD trong nghiên cứu.

KẾT QUẢ:

Chỉ có 1 BN tử vong (<0.2%). Biến kết cục chính ( cần truyền DD keo cứu hộ) tương tự nhau cho các loại dịch truyền khác nhau ở 2 nhóm  độ nặng (sốc vừa và sốc nặng) . Nguy cơ tương đối (RR) cần DD keo cứu hộ là 1.08 (KTC 95%, 0.78 to 1.47; P=0.65) ở trẻ nhóm sốc vừa được truyền lactat Ringer so sánh với truyền 1 trong 2 loại DD keo. RR là  1.13 (KTC 95%, 0.74 to 1.74; P=0.59) ở trẻ nhóm sốc nặng được truyền dextran so với trẻ được truyền DD starch, và RR là  0.88 (KTC 95%, 0.66 to 1.17; P=0.38) ở trẻ được truyền dextran so với trẻ được truyền DD starch trong phân tích tổng hợp. Mặc dù nhóm được truyền lactat Ringer làm giảm hematocrit chậm hơn và hơi kéo dài thời gian hồi phục lúc khởi đầu so với 2 nhóm được truyền 1 trong 2 loại DD keo, các chỉ số đáp ứng điều trị khác đều không khác biệt.  Chỉ có sự khác biệt nhỏ về hiệu quả ở 2 nhóm DD keo, tuy nhiên nhóm truyền dextran có tác dụng phụ cao hơn nhóm truyền DD starch. Biểu hiện chảy máu, rối loạn đông máu và độ nặng của quá tải tương tự ở cả 3 nhóm điều trị.

KẾT LUẬN:

Bù dịch phục hồi khởi đầu với lactat Ringer được chỉ định cho trẻ em bị HCSD với mức độ sốc vừa. Dextran 70 hoặc  hydroxyethyl starch 6% được truyền cho trẻ với sốc nặng, tuy nhiên dextran gây nhiều tác dụng phụ hơn, vì vậy DD starch (HAESTERIL 6%) có lẽ thích hợp hơn ở nhóm sốc nặng.

Người dịch: BS Rạng

Phụ chú:

Phác đồ điều trị nhóm sốc vừa: giờ đầu 15 ml/kg, giờ thứ 2: 10mk/kg, ngẫu nhiên 1 trong 3 loại LR hoặc DD keo   

Phác đồ điều trị nhóm sốc nặng : giờ đầu 15 ml/kg, giờ thứ 2: 10mk/kg, ngẫu nhiên 1 trong 2 loại DD keo   

*Sốc vừa được đinh nghĩa khi chênh lệch huyết áp tâm thu –tâm trương ≥20mmHg;

**Sốc nặng được định nghĩa khi  chênh lệch huyết áp tâm thu –tâm trương ≤ 10mmHg hoặc HA không đo được.