Đánh giá đa quốc gia về độ nhạy và độ đặc hiệu của hai xét nghiệm ns1 và elisa để chẩn đoán sốt xuất huyết

PLoS Negl Trop Dis. 2010 Aug 31;4(8). pii: e811.

Multi-country evaluation of the sensitivity and specificity of two commercially-available NS1 ELISA assays for dengue diagnosis.

Guzman MG, Jaenisch T, Gaczkowski R, Ty Hang VT, Sekaran SD, Kroeger A, Vazquez S, Ruiz D, Martinez E, Mercado JC, Balmaseda A, Harris E, Dimano E, Leano PS, Yoksan S, Villegas E, Benduzu H, Villalobos I, Farrar J, Simmons CP.

Source: Virology Department, Pan American Health Organization/World Health Organization Collaborating Center, Instituto de Medicina Tropical Pedro Kouri,Habana,Cuba.

ĐẶT VẤN ĐỀ:

Phát hiện sớm bệnh Sốt xuất huyết (SXH) có thể giúp lọc bệnh và quản lý ca bệnh để tránh việc điều trị và can thiệp không cần thiết. Trên thị trường đã có sẵn các xét nghiệm phát hiện protein NS1 của SXH trong huyết tương/huyết thanh của bệnh nhân giúp chẩn đoán bệnh sớm và nhanh chóng.

PHƯƠNG PHÁP / CÁC KẾT QUẢ:

So sánh độ nhạy và độ đặc hiệu của xét nghiệm ELISA sớm (Pan-E Dengue ELISA)  với xét nghiệm phát hiện kháng nguyên NS1 (Platelia Dengue NS1) ở 1385 bệnh nhân tại 6 nước châu Á và Nam Mỹ.   

Platelia NS1 có độ nhạy cao hơn (66%) so với Pan-E ELISA (52%) trong các trường hợp SXH được xác định. Độ nhạy thay đổi theo vùng địa lý, nói chung độ nhạy cao hơn trên bệnh nhân ở  khu vực Đông Nam Á so với châu Mỹ ở cả 2 loại xét nghiệm trên. Cả hai bộ kit đều có độ nhạy cao hơn cho các mẫu máu lấy trong giai đoạn sớm của bệnh. Cả 2 xét nghiệm Pan-E ELISA và Platelia NS1 có độ đặc hiệu là 100% trên các bệnh nhân được xác định là SXH. Ở những bệnh nhân với chẩn đoán khác và các người khỏe mạnh cho máu, Platelia NS1 có độ đặc hiệu cao hơn (100%) so với Pan-E ELISA (90%). Ở bệnh nhân có xét nghiệm dương tính với một trong hai thử nghiệm NS1 hoặc IgM trong 4 ngày đầu của bệnh thì độ nhạy của xét nghiêm NS1 là 82%. Độ nhạy của xét nghiệm NS1 không liên quan đến mức độ nặng của bệnh (SD hoặc SXHD), trong khi xét nghiệm Pan-E ELISA có độ nhạy cao hơn trong các ca bệnh nặng (tuy nhiên kết hợp 2 xét nghiệm thì độ nhạy thấp hơn).

KẾT LUẬN / Ý NGHĨA:

Một cách tổng thể qua nghiên cứu đa quốc gia này cho thấy xét nghiệm phát hiện kháng nguyên NS1 (Platelia) có độ nhạy vừa phải (trung vị 64%, dao động từ 34-76%) và độ đặc hiệu cao (100%) để chẩn đoán SXH. Độ nhạy thấp của xét nghiệm ở một số vùng địa lý cho thấy cần có những đánh giá thêm. Sự kết hợp giữa 2 xét nghiệm (phát hiện NS1 và IgM) trong các mẫu máu lấy trong vài ngày đầu của bệnh làm tăng độ nhạy chẩn đoán.

Người dịch: BS Rạng, Bệnh viện An Giang