1. Đột quỵ não là gì
Đột quỵ hay còn gọi là tai biến mạch máu não là nguyên nhân hàng đầu thứ hai gây tử vong và là nguyên nhân chính gây ra khuyết tật trên toàn thế giới. Tỷ lệ mắc bệnh của nó đang tăng lên vì dân số già đi. Ngoài ra, nhiều người trẻ tuổi bị ảnh hưởng bởi đột quỵ ở các nước thu nhập thấp và trung bình. Đột quỵ thiếu máu cục bộ thường xuyên hơn nhưng đột quỵ xuất huyết là nguyên nhân gây ra nhiều ca tử vong và mất nhiều năm sống.
2. Tầm quan trọng của việc phát hiện bệnh sớm
Bệnh nhân bị đột quỵ não cần được phát hiện sớm và điều trị tích cực, cứ mỗi phút trôi qua sẽ có thêm gần 2 triệu tế bào thần kinh chết đi. Nên tất cả mọi người đều phải chạy đua với thời gian để cứu tế bào não vì “mất thời gian là mất não”. Trong những năm qua, Bệnh viện Đa Khoa Trung Tâm An Giang đã triển khai thành công sử dụng thuốc tiêu sợi huyết trong nhồi máu não đến sớm. Với phác đồ điều trị tiên tiến hiện nay, nếu bệnh nhân được chuyển đến bệnh viện trong khoảng thời gian “giờ vàng 3 – 5 giờ” và được điều trị bằng thuốc làm tan huyết khối, sự phục hồi sẽ rất khả quan. Tuy nhiên, ở nước ta mới chỉ có khoảng dưới 1% bệnh nhân bị đột quỵ được điều trị bằng thuốc tiêu sợi huyết đúng cách trong “giờ vàng”. Vì vậy chúng ta cần phải biết làm thế nào để phát hiện 1 người bị đột quỵ và đưa họ đến cơ sở y tế nhanh nhất có thể.
3. Các biểu hiện nào báo hiệu đột quỵ não?
Đột quỵ não có thể gây ra nhiều triệu chứng như: Nhức đầu, rối loạn ý thức… nhưng chúng ta chỉ cần nhớ ít nhất 1 trong 3 nhóm dấu hiệu sau, xuất hiện đột ngột thì nguy cơ bị đột quỵ từ 90 – 95%, đó là dấu hiệu F.A.S.T
- Liệt mặt (Face): Miệng bị lệch sang một bên, nếp nhăn mũi-má mờ
- Yếu, liệt tay (Arm) hoặc chân: Không thể cầm, nắm, đi lại
- Rối loạn ngôn ngữ (Speech): Đột ngột rối loạn lời nói, không nói được hoặc lời nói không rõ … như bình thường trước đó.
- Thời điểm phát bệnh (Time): Khi gặp những triệu chứng trên, cần gọi cấp cứu ngay. Người bệnh hoặc thân nhân cần ghi nhớ thời điểm phát bệnh để thông báo với nhân viên y tế.
4. Những điều không được làm khi người thân bị đột quỵ
Không được tự ý điều trị cho bệnh nhân dù chỉ là bấm huyệt, châm cứu, đánh gió vì những động tác này có thể làm nặng thêm tình trạng bệnh và làm mất thời gian vàng điều trị.
Không cho bệnh nhân ăn uống và đề phòng nôn trào ngược, bệnh nhân hít chất nôn hoặc thức ăn vào đường thở sẻ rất nguy hiểm.