Platelet count/spleen diameter ratio to predict the presence of esophageal varices in patients with cirrhosis: a systematic review.
Eur J Gastroenterol Hepatol. 2012 Apr;24(4):431-6. Chawla S, Katz A, Attar BM, Gupta A, Sandhu DS, Agarwal R.
Source: Division of Gastroenterology, Department of Medicine, Cook County-John H Stroger Jr Hospital, Illinois, USA. schawla2@gmail.com
Đặt vấn đề: Chảy máu do giãn vỡ tĩnh mạch thực quản (TMTQ) vẫn là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở bệnh nhân bị xơ gan. Tỉ số lượng tiểu cầu/ đường kính lách (PC /SD) < 909 là một trong các chỉ số được đề nghị để dự đoán giãn vỡ TMTQ không xâm lấn. Mục đích của nghiên cứu này là tổng quan một cách có hệ thống về các bằng chứng về độ chính xác để chẩn đoán giãn TMTQ của tỉ số này.
Phương pháp: Chúng tôi tìm các nghiên cứu có liên quan từ MEDLINE và thực hiện một phân tích tổng hợp để ước lượng độ nhạy gộp, độ đặc hiệu, và tỉ số khả dĩ (likelihood ratios) dương và âm bằng cách sử dụng phần mềm Meta-Disc.
Kết quả: Có 8 nghiên cứu đáp ứng các tiêu chí lựa chọn bao gồm tổng cộng 1.275 bệnh nhân. Qua phân tích tổng hợp cho thấy tỉ số lượng tiểu cầu/đường kính lách có độ nhạy gộp là 89% [khoảng tin cậy 95%: 87-92%, I2 = 92,9% ] và độ đặc hiệu gộp là 74% (KTC 95%: 70-78%, I2= 94,5%). Tỉ số khả dĩ (+) gộp là 3.5 (KTC 95%: 1,92-6,25; I2= 94,0%) và tỉ số khả dĩ (-) là 0,12 (KTC 95%: 0,05-0,32; I2 = 90,8%). Chất lượng của chứng cứ thấp theo đánh giá của phương pháp GRADE.
Kết luận: Hiện nay, đặc trưng của tỉ số lượng tiểu cầu/ đường kính lách (909) có lẽ chưa đủ để thay thế hoàn toàn nội soi dạ dày-tá tràng như một công cụ thăm dò không xâm lấn cho giãn TMTQ vì chứng cứ còn thấp. Tuy nhiên, nó có thể hữu ích để dự đoán khi kết hợp với các đặc điểm lâm sàng khác hoặc thay đổi giá trị ngưỡng (cutoffs) của tỉ số này. Khi so sánh với các công cụ dự đoán không xâm lấn khác, tỉ số lượng tiểu cầu /đường kính lách là tinh tế, đơn giản và không tốn kém. Với một số thay đổi nhỏ, nó có thể trở thành một công cụ hữu ích để hạn chế số lần nội soi dự phòng ở bệnh nhân tăng áp tĩnh mạch cửa.
Người dịch: BS Rạng, bvag.com.vn