Naloxone trong điều trị sốc

Boeuf B, Poirier V, Gauvin F, Guerguerian AM, Roy C, Farrell CA, Lacroix J.Naloxone for shock.Cochrane Database Syst Rev. 2003;(4):CD004443.

Đặt vấn đề: Có bằng chứng tiền lâm sàng, liên quan đến một số loài động vật, cho thấy peptide opioid đóng một vai trò trong sinh lý bệnh học của sốc (nội độc tố, giảm thể tích, do tim, cột sống, phản vệ). Nhiều trường hợp các báo cáo cho rằng naloxone (một chất đối kháng thuốc phiện) có thể điều trị hiệu quả sốc ở người, nhưng những người khác đã không ủng hộ quan điểm này. Tranh cãi này đã dẫn chúng tôi thực hiện một phân tích tổng hợp các bằng chứng sẵn có trên hiệu quả của naloxone trong điều trị sốc ở người.

Mục tiêu: Để đánh giá hiệu quả và an toàn của naloxone trong sốc ở người và đánh giá chất lượng phương pháp của các thử nghiệm lâm sàng.

Chiến lược tìm kiếm: Vi tính hóa thư mục tìm kiếm  đến tháng 12 năm 2002, tổng quan các tài liệu tham khảo của tất cả các tài liệu được tìm thấy trên các chủ đề và liên hệ với các nhà điều tra chính của nghiên cứu hội đủ điều kiện.

Tiêu chí lựa chọn: Các thử nghiệm ngẫu nhiên có kiểm soát đánh giá naloxone trong sốc ở người, bất kể tuổi của người bệnh (người lớn, trẻ em hoặc trẻ sơ sinh).

Thu thập và phân tích dữ liệu: Ba nhà nhận xét độc lập trích dữ liệu về thiết kế nghiên cứu, can thiệp, kết cục và chất lượng phương pháp.

Kết quả chính: Ba người đọc độc lập tổng quan 80 xuất bản trên người và 6 thử nghiệm lâm sàng được chọn lựa. Có sự đồng thuận tòan bộ trên lựa chọn nghiên cứu (phù hợp: 100%). Phân tích tổng hợp này bao gồm 6 nghiên cứu gồm 126 bệnh nhân bị sốc nhiễm khuẩn, sốc do tim mạch, sốc do xuất huyết hoặc sốc do chấn thương cột sống,. Điều trị bằng Naloxone  kết hợp với cải tiến đáng kể có ý nghĩa thống kê về huyết động học (OR 0,24; [95% CI] 0,09-0,68). Huyết áp động mạch trung bình cao hơn đáng kể trong nhóm naloxone so với nhóm giả dược (sự khác biệt trung bình trọng số: 9,33 mmHg; 95% CI 7,07-11,59). Có sự đồng nhất giữa 6 NC cho kết cục này. Tỷ lệ tử vong thấp hơn ở nhóm naloxone (tỷ lệ 0,59; 95% CI 0,21-1,67) nhưng đây là phù hợp với vai trò của cơ hội. Tính không đồng nhất ( heterogeneity) đáng kể cho kết cục thứ hai (p <0,05).

Kết luận của người phản biện: Naloxone cải thiện huyết áp, đặc biệt là huyết áp động mạch trung bình. Tuy nhiên, tính hữu dụng trên lâm sàng của naloxone trong điều trị sốc vẫn còn phải được xác định, và cần thiết có thêm các thử nghiệm ngẫu nhiên đối chứng để đánh giá tính hữu dụng của nó.

Người dịch: BS Trung, khoa ICU