Kháng sinh trong viêm thận – bể thận cấp ở trẻ em

Antibiotics for acute pyelonephritis in children.

Cochrane Database Syst Rev. 2007 Oct 17;(4):CD003772.
Hodson EM, Willis NS, Craig JC. Children’s Hospital at Westmead, Centre for Kidney Research, Locked Bag 4001, Westmead, NSW, Australia, 2145.Elisah@chw.edu.au

Vấn đề: Nhiễm trùng đường tiểu (NTĐT) là một trong số hầu hết các nhiễm trùng do vi khuẩn ở trè. Các dạng nhiễm trùng đường tiểu nặng là viêm thận – bể thận cấp, dẫn đến mắc bệnh cấp tính cao đáng kể và có lẽ gây sự tổn thương thận kéo dài. Các hướng dẫn lâm sàng đã công bố khuyên nên điều trị viêm cầu – bể thận cấp ban đầu với KS tĩnh mạch tiếp theo sau đó dùng KS uống trong 7 dến 14 ngày , dù rằng chưa có sự nhất trí về khoảng thới gian của KS tiêm tĩnh mạch cũng như KS uống

Mục tiêu: Để xác định lợi ích và tác hại của các đường dùng kháng sinh khác nhau trong diều trị  viêm cầu – bể thận cấp ở trẻ em.

Chiến lược tìm kiếm: Chúng tôi tra cứu từ Trung tâm dăng ký các nghiên cứu có đối chứng Cochrane, MEDLINE, EMBASE, danh sách tài liệu tham khảo các báo cáo, kỷ yếu hội nghị không giới hạn ngôn ngữ. Các dữ liệu được cập nhật đến khoảng T12/2006

Thu thập và phân tích số liệu: Hai tác giả độc lập đánh giá chất lượng nghiên cứu và rút ra dữ liệu. Phân tích thống kê được thực hiện bằng cách dùng mô hình ảnh hưởng biến thiên và các kết quả thể hiện như nguy cơ tương đối cho biến nhị phân, sự khác biệt trung bình cho biến liên tục với độ tin cậy 95%.

Tiêu chí lựa chọn: Các nghiên cứu ngẫu nhiên và bán ngẫu nhiên có đối chứng về so sánh các loại kháng sinh khác nhau, đường dùng, số lần dùng và thời gian điều trị ở những trè 0-18 tuổi xác định là NTĐT và viêm cầu – bể thận cấp

Kết quả chính: 23 nghiên cứu (gồm 395 trẻ) đáp ứng các tiêu chí tuyển chọn.Kết quả thể hiện:

+ Giữa 2 nhóm: dùng kháng sinh uống 10-14 ngày & KS tiêm tĩnh mạch trong 3 ngày sau đó KS uống 10 ngày, cho thấy:  Không có sự khác biệt đáng kể trong tổn thương thận kéo dài trong 6 tháng  (2 nghiên cứu, 424 trẻ: RR 0.87,KTC  95% : 0.35 – 2.16) hoặc trong khoảng thời gian sốt (2 nghiên cứu, 693 trẻ, sự khác biệt trung bình trọng số: 1.54, KTC  95% : -1.67 đến 4.76)

+ Giữa 2 nhóm: dùng KS tĩnh mạch 3-4 ngày sau đó dùng KS uống & nhóm dùng KS tĩnh mạch 7- 14 ngày, cho thấy tương tự: không có sự khác biệt đáng kể trong tổn thương thận ké dài (3 nghiên cứu, 341 trẻ: RR 1.13, KTC 95% : 0.86 – 1.49)

+ Giữa dùng Aminoglycosides mỗi ngày & mỗi 3 ngày, cho thấy: không có sự khác biệt đáng kể về hiệu quả (1 nghiên cứu, 179 trẻ, triệu chứng kéo dài trong 3 ngày: RR 1.98, KTC  95% : 0.37 – 10.53).

Kết luận của tác giả: Các nghiên cứu này đề nghị những trẻ bị viêm cầu – bể thận cấp có thể được điều trị có hiệu quả với các loại kháng sinh uống (Cefixime, Ceftibuten và Amoxycillin/clavulanic acid) hoặc với những đợt ngắn KS tĩnh mạch( 2-4 ngày) sau đó dùng KS uống . Nếu lựa chọn liệu pháp KS tĩnh mạch , các Aminoglycoside liều đơn độc mỗi ngày thì an toàn và hiệu quả. Cần có thêm nhiều nghiên cứu để xác định khoảng thời gian dùng KS tốt nhất.

Người dịch: BS Nam Phương, Khoa Nhi – BVĐKTTAG