Kê toa thuốc bảo vệ dạ dày và hiệu quả của nó ở bệnh nhân cao tuổi đang dùng thuốc kháng viêm không steroid: một tổng quan hệ thống các nghiên cứu quan sát

 Clin Gastroenterol Hepatol. 2013 Oct;11(10):1259-1269.

Co-prescription of gastroprotective agents and their efficacy in elderly patients taking nonsteroidal anti-inflammatory drugs: a systematic review of observational studies.

Medlock S1, Eslami S, Askari M, Taherzadeh Z, Opondo D, de Rooij SE, Abu-Hanna A.

Mục tiêu:

 

Hướng dẫn đề nghị kê toa thuốc bảo vệ dạ dày (thuốc ức chế bơm proton, misoprostol) cho những bệnh nhân lớn tuổi (chủ yếu là ≥ 65 tuổi) đang dùng thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) để ngăn ngừa viêm loét đường tiêu hóa. Người lớn tuổi đang thiếu đại diện trong các thử nghiệm lâm sàng của thuốc này.  Chúng tôi tổng quan hệ thống chứng cứ từ các nghiên cứu quan sát về việc sử dụng các thuốc bảo vệ dạ dày ở những bệnh nhân lớn tuổi và khả năng của chúng  ngăn ngừa viêm loét liên quan đến NSAID trong quần thể này.

Phương pháp:

Chúng tôi thực hiện tìm kiếm hệ thống  trong Embase và MEDLINE, xác định được 23 nghiên cứu quan sát tập trung vào bệnh nhân lớn tuổi và báo cáo dữ liệu trên cùng kê toa thuốc bảo vệ dạ dày và NSAID và/hoặc  hiệu quả của các thuốc trong việc ngăn ngừa các biến cố đường tiêu hóa ở người dùng NSAID. Chúng tôi thu thập dữ liệu về tỷ lệ của cùng kê toa và các biến cố đường tiêu hóa liên quan đến NSAID ở bệnh nhân có và không có bảo vệ dạ dày.

Kết quả:

Trung bình  24% (từ 10 % – 69%) bệnh nhân lớn tuổi dùng NSAID được kê toa thuốc bảo vệ dạ dày cùng với NSAID; tỷ lệ này chỉ cao hơn một chút trong các nhóm cao tuổi nhất. Tất cả các nghiên cứu về hiệu quả cho thấy hiệu quả tích cực của bảo vệ dạ dày. Tuy nhiên có 5 nghiên cứu với kết quả không hiệu chỉnh có tính không đồng nhất cao nêm không phù hợp cho phân tích tổng hợp (I  = 97%) . Các nghiên cứu khác nhau về kết cục, định nghĩa của cùng kê toa, và sự khác biệt về các yếu tố nguy cơ cơ bản giữa các bệnh nhân có và không có bảo vệ dạ dày.  Không có nghiên cứu đánh giá tác dụng phụ của các thuốc bảo vệ dạ dày.  Có 2 nghiên cứu hiệu quả chi phí đưa ra kết luận đối lập.

Kết luận:

Trong một tổng quan hệ thống,  quan sát chứng cứ về hiệu quả của các thuốc bảo vệ dạ dày  trong việc ngăn ngừa các biến cố đường  tiêu hóa liên quan đến NSAID được sự đồng thuận với kết quả của thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên. Tuy nhiên,  do tính không đồng nhất của các nghiên cứu,  nó không rõ ràng những hiệu quả sẽ đạt được nếu nhiều bệnh nhân  được điều trị,  hoặc những tuổi nào bảo vệ dạ dảy nên được khuyến cáo. Chúng tôi đề xuất  nên có những nghiên cứu khác và giải quyết các câu hỏi về nguy cơ và lợi ích liên quan đến tuổi.

Người dịch: BS CKII Phạm Chí Hiền – BVĐKTT An Giang