Hiệu quả và tính an toàn của paracetamol đối với đau cột sống và thoái hóa khớp: tổng quan hệ thống và phân tích gộp các thử nghiệm ngẫu nhiên đối chứng.

Mục tiêu: Khảo sát hiệu quả và độ an toàn của paracetamol (acetaminophen) trong điều trị đau cột sống và thoái hóa khớp ở hông hay gối.

Thiết kế: Tổng quan hệ thống và phân tích gộp.

Các nguồn dữ liệu: Medline, Embase, AMED, CINAHL, Web of Science, LILACS, International Pharmaceutical Abstracts, and Cochrane Central Register of Controlled Trials từ khi bắt đầu đến tháng 12 năm 2014.

Tiêu chuẩn điều kiện để lựa chọn nghiên cứu: Các thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng so sánh hiệu quả và sự an toàn của paracetamol với giả dược về đau cột sống (cổ hoặc đau lưng thấp) và thoái hóa khớp hông hay gối.

Khai thác dữ liệu: Hai nhà phê bình độc lập đã trích dữ liệu về đau, tàn tật, và chất lượng cuộc sống. Kết cục phụ là tác dụng phụ, sự tuân thủ điều trị của bệnh nhân, và sử dụng thuốc cấp cứu. Điểm số đau và khuyết tật được chuyển thành thang điểm 0 (không đau hoặc tàn tật) đến 100 (mức đau đớn hoặc tàn tật tồi tệ nhất).

Kết quả: Đã có 12 báo cáo (13 thử nghiệm ngẫu nhiên). Có bằng chứng “chất lượng cao” cho thấy paracetamol không có hiệu quả trong việc giảm cường độ đau (khác biệt trung bình được điều chỉnh -0,5, khoảng tin cậy 95% -2,9 đến 1,9) và tàn tật (0,4, -1,7 đến 2,5) hoặc cải thiện chất lượng sống (0,4, 0,9 đến 1,7) trong ngắn hạn ở những người bị đau lưng thấp. Đối với thoái hóa khớp háng hoặc khớp gối có bằng chứng “chất lượng cao” cho thấy paracetamol mang lại hiệu quả đáng kể, mặc dù không có ý nghĩa lâm sàng, về đau (-3,7, -5,5 đến -1,9) và tàn tật (-2,9, -4,9 đến -0,9) trong thời gian ngắn. Số bệnh nhân báo cáo bất kỳ tác dụng phụ nào (tỷ lệ nguy cơ 1,0, khoảng tin cậy 95% 0,9 đến 1,1), bất kỳ tác dụng phụ nghiêm trọng nào (1,2, 0,7 đến 2,1) hoặc rút khỏi nghiên cứu do các tác dụng không mong muốn (1,2, 0,9 đến 1,5) Tương tự nhau ở nhóm paracetamol và giả dược. Sự tuân thủ điều trị của bệnh nhân (1,0, 0,9 đến 1,1) và sử dụng thuốc cấp cứu (0,7, 0,4 đến 1,3) cũng tương tự nhau giữa các nhóm. Bằng chứng “chất lượng cao” cho thấy bệnh nhân dùng paracetamol có khả năng có kết quả bất thường về xét nghiệm chức năng gan gấp 4 lần(gần 3,8, 1,9 đến 7,4).

Kết luận: Paracetamol không có hiệu quả trong điều trị đau lưng thấp và mang lại lợi ích ngắn hạn tối thiểu cho người thoái hóa khớp. Những kết quả này ủng hộ việc xem xét lại các khuyến cáo sử dụng paracetamol cho những bệnh nhân đau lưng và thoái hóa khớp ở hông hay gối trong hướng dẫn thực hành lâm sàng.

Người dịch: Bs Phạm Ngọc Trung