Hiệu quả và an toàn của aspirin cộng thêm clopidogrel để phòng ngừa đột quỵ ở những bệnh nhân nguy cơ tim mạch cao: một phân tích tổng hợp các thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên

PLoS One. 2014 Aug 11;9(8):e104402. doi: 10.1371/journal.pone.0104402. eCollection 2014.

Efficacy and Safety of Adding Clopidogrel to Aspirin on Stroke Prevention among High Vascular Risk Patients: A Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials.

Chen S1, Shen Q2, Tang Y1, He L1, Li Y1, Li H3, Li M1, Peng Y1.

Mục tiêu:

Việc bổ sung clopidogrel với aspirin để phòng ngừa đột quỵ vẫn còn gây nhiều tranh cãi do nguy cơ biến chứng xuất huyết. Phân tích tổng hợp nầy nhằm đánh giá hiệu quả và an toàn của việc bổ sung clopidogrel với aspirin phòng ngừa đột quỵ ở những bệnh nhân nguy cơ tim mạch cao,  và để cung cấp chứng cứ cho thời gian điều trị thích hợp chống kết tập tiểu cầu kép.

Phương pháp:

Chúng tôi tìm kiếm trên PubMed, EMBASE, OVID và các thử nghiệm có đối chứng ở Trung tâm dữ liệu Cochrane  (đến tháng sáu, năm 2013) cho thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên đánh giá hiệu quả và an toàn của clopidogrel cộng với thuốc aspirin so với aspirin đơn trị ở bệnh nhân nguy cơ tim mạch cao. So sánh đột quỵ và biến chứng xuất huyết  giữa các nhóm điều trị được tính bằng nguy cơ tương đối gộp (RR) với khoảng tin cậy 95% (TCTD).

Kết quả:

Mười lăm thử nghiệm với tổng số 97.692 người tham gia điều trị được đưa vào bao gồm  thời gian theo dõi từ 7 ngày đến 3,6 năm. Điều trị chống kết tập tiểu cầu kép giảm tất cả đột quỵ 21% (RR: 0,79, KTC 95%: 0,73-0,85). Không có chứng cứ về sự không đồng nhất giữa các thử nghiệm (P = 0.27, I = 17%) Hiệu quả tương đương giữa các nhóm ngắn ngày (≤1 tháng, RR: 0,76, KTC 95%: 0,67-0,85) và nhóm dài ngày (≥3 tháng, RR: 0.81, KTC 95%: 0,73-0,89). Nguy cơ chảy máu nặng tăng lên không đáng kể bởi điều trị kháng tiểu cầu kép trong nhóm ngắn ngày (RR: 1.11, KTC 95%: 0,91-1,36), trong khi tăng đáng kể trong nhóm dài ngày (RR: 1.52, KTC 95%: 1.36 -1.69). Điều trị chống kết tập tiểu cầu kép dài hạn tăng đáng kể nguy cơ xuất huyết nội sọ (RR: 1,76, KTC 95%: 1,22-2,54).

Kết luận:

Phân tích tổng hợp nầy chứng minh rằng sự kết hợp ngắn ngày của clopidogrel và aspirin có hiệu quả và an toàn để phòng ngừa đột quỵ ở những bệnh nhân nguy cơ tim mạch cao. Điều trị kết hợp lâu dài làm tăng đáng kể nguy cơ chảy máu nặng và chảy máu nội sọ.

Người dịch: BS Phạm Chí Hiền-BVĐKTT An Giang