Myung SK, Ju W, McDonnell DD, Lee YJ, Kazinets G, Cheng CT, Moskowitz JM.Mobile phone use and risk of tumors: a meta-analysis. J Clin Oncol. 2009 Nov 20;27(33):5565-72. Epub 2009 Oct 13.
Các NC bệnh-chứng tường trình khác nhau về sự liên quan giữa sử dụng điện thoại di động (ĐTDĐ) và nguy cơ bị bướu. Chúng tôi tìm hiểu sự liên quan này bằng một phân tích tổng hợp (meta-analysisi)
PHƯƠNG PHÁP: Chúng tôi dò tìm tất cả tài liệu trên MEDLINE, EMBASE và thư viện Cochrane trong tháng 8-2008. Hai đánh giá viên độc lập soát xét và chọn tất cả các bài báo dựa trên các tiêu chí định sẵn.
KẾT QUẢ: Có 465 bài báo đủ các tiêu chí định sẵn ban đầu gồm 23 bài nghiên cứu (NC) bệnh-chứng với 37.916 đối tượng tham gia (12.344 bệnh nhân và 25.572 người chứng). So sánh với người không dùng hoặc hiếm khi dùng ĐTDD thì tỉ số odds chung là 0,98 (KTC 95% , 0.89 – 1.07) cho cả bướu lành và bước ác trong 1 phân tích tổng hợp gồm 23 NC. Tuy nhiên, có sự tương quan thuận giữa dùng ĐTDĐ và bướu (tác dụng có hại) trong phân tích tổn hợp gồm 8 NC được làm mù (blinding) và có tác dụng bảo vệ trong phân tích tổng hợp 15 NC không được làm mù. Sử dụng ĐTDĐ trên 10 năm hoặc lâu hơn có liên quan đến nguy cơ bị bướu trong 13 NC với tỉ số odds là 1,18 (KTC 95%, 1,04-1,34). Nguy cơ bị bướu và dùng ĐTDĐ cũng được xác định khi phân tích các nhóm nhỏ ở các NC với chất lượng về phương pháp luận. Các NC với phương pháp chất lượng và được làm mù cho thấy có sự tương quan mạnh giữa sử dụng ĐTDĐ và bướu.
KẾT LUẬN: Nghiên cứu tổng họp này gồm các NC bệnh-chứng với sai lệch thấp (low biased) cho thấy hình như có sự liên quan giữa sử dụng ĐTDĐ và nguy cơ bị bướu. Cần có các nghiên cứu đoàn hệ tương lai để cung cấp chứng cớ đáng tin cậy hơn.
Người dịch: BS Rạng